Instituti për Hulumtime Zhvillimore Riinvest

Riinvest Story

#RiinvestStory010

A po përmirësohet ambienti biznesor në Kosovë?

Rritja dhe zhvillimi i sektorit privat është një nga komponentët esencial për zhvillimin e gjithmbarshëm socio-ekonomik në një vend. Sektori privat përveç që promovon zhvillimin ekonomik dhe zbutjen e varfërisë, ai po ashtu kontribuon në krijimin e mundësive për punësim dhe përmirësimin e standardit të jetesës. Mirëpo, kontributi i sektorit privat do të ishte i mangët pa një ambient biznesor miqësor. Për të vlerësuar gjendjen e gjithmbarshme të sektorit privat në Kosovë, këtë vit Instituti Riinvest ka realizuar anketën e radhës me 600 biznese kosovare, kryesisht ndërmarrje të vogla dhe të mesme. Sipas të dhënave nga kjo anketë, vërehet një disponim relativisht i mirë sa i përket përceptimit të bizneseve lidhur me ambientin e përgjithshëm biznesor në vend. Bizneset e intervistuara kanë vlerësuar në terme të intensitetit ndikimin e 23 barrierave të ndryshme në aktivitetin e tyre biznesor. Këto pengesa kanë të bëjnë me çështje të ndryshme ligjore, institucionale, infrastrukturore, financiare, fiskale, etj. Pikët për çdo pengesë mund të ndryshojnë nga 20 deri në 100, ku intensiteti i pikëve shfaq nivelin e ndikimit negativ në biznese për vitin fiskal 2016.

Siç edhe mund shihet nga figura 1, intensiteti i barrierave është mesatar, që nënkupton ndikim mesatar të barrierave në biznese. Nëse i zbërthejmë në nivel sektorësh, shohim që Industria përpunuese kë vlerësuar barrierat me një intensitet më të lartë në raport me sektorët tjerë të ekonomisë. Në përgjithësi, bizneset që operojnë në sektorë të ndryshëm të shërbimeve e konsiderojnë si më pak serioz ndikimin e barrierave në aktivitetin e tyre. 

Image

Renditja e barrierave për nga ndikimi që ato kanë tek bizneset ndryshon po ashtu edhe për nga struktura e madhësisë së bizneseve. Tek bizneset e mëdha, “Krimi dhe vjedhjet”, “Siguria dhe stabiliteti politik”, si dhe “Qasja në financa”, janë renditur si top tri pengesat kryesore. Vlen të theksohet që “tregu i vogël” (kërkesa e vogël në tregun e brendshëm) është një nga tri pengesat kryesore tek bizneset mikro, të vogla dhe të mesme.

Image

Sidoqoftë, intensiteti i këtyre barrierave është mesatar dhe pothuajse i ngjashëm tek të gjitha grupet e madhësisë së bizneseve. Nga figura e mëposhtme mund të themi që ekziston një korrelacion pozitiv mes madhësisë së bizneseve dhe intensitetit të barrierave. Ndikimi i barrierave është më i madh tek bizneset e mëdha dhe anasjelltas.

Image

 

Nëse bëjmë një krahasim me vitin 2013, vërehet një përmirësim sa i përket intensitetit të barrierave të cilat ndikojnë në zhvillimin e bizneseve në Kosovë. Vlen të theksohet që barrierat financiare (qasja në financa dhe kostoja e financimit) të cilat ishin konsideruar si shumë serioze në vitin 2013, tashmë renditen si barriera me intensitet mesatar. Image

 

 

Arkiv

Cila është vlera e prokurimit publik në ekonominë kosovare?

Më shumë

Çka nëse puna e papaguar do të paguhej?

Më shumë

Kosova: E fundit mes të pabarabartëve

Më shumë

Sa orë në javë punojnë Kosovarët?

Më shumë

Sektori bankar në Kosovë

Më shumë

Fuqia e Diasporës!

Më shumë

MSA, një vit pas!

Më shumë

Punësimi i pasigurt: gratë në sektorin privat

Më shumë

Çfarë po ndodhë me punësimin në të zezë në Kosovë?

Më shumë

Të ardhurat personale sipas sektorëve në Kosovë. Kush sa paguan?

Më shumë

Shkarko Raportin

Ekipi Ynë